In 4 stappen van perfectionisme naar meer zelfvertrouwen!

Wil jij ook in alles uitblinken? Streef je de perfectie na? Ben je niet snel tevreden over jezelf en leg je voor jezelf de lat erg hoog, soms ten koste van je zelfvertrouwen? Heb je last van een interne criticus in jouw hoofd, die jou zegt dat dit en dat niet goed genoeg is? Dan lijk je sterk op mij. Lees dan zeker verder, want in deze blog geef ik jou de 4 stappen mee om jouw perfectionisme in te zetten als een sterkte, zonder dat dit ten koste gaat van jouw zelfvertrouwen.

Maak een realistische kosten baten analyse van jouw drang naar perfectionisme

Een van mijn cliënten was een succesvolle advocate die ongeveer zeventig uur per week klopte. De dressing in haar huis bevatte topoutfits die perfect bij elkaar pasten. Ze ging dan ook nog eens twee keer per week gaan sporten om haar figuur bij te houden en slaagde erin om haar zakelijke netwerk succesvol uit te bouwen. Ze was mid de veertig en zat aan op het hoogtepunt van haar loopbaan. En toch…
Een gezin uitbouwen lukte haar niet. Tijdens familiefeestjes werd haar metekind bedolven onder de door haar aangekochte geschenkjes. Toen haar huisarts haar - na een maar niet voorbijgaande verkoudheid - vertelde dat haar bloeddruk veel te hoog stond en haar naar mij doorverwees om te reflecteren over haar work life balans, was het even schrikken voor haar. Ook moest ze dringend wat meer gaan slapen. Slaap? Waar had die arts het over? Ik heb geen slaap nodig, vertelde ze me. Ze kreeg een wake-up call bij de arts, en straffer nog: ze zat in de problemen en had het van zichtzelf niet eens door.

Ik ging samen met haar aan de slag. We maakten een kosten-baten analyse van haar situatie. We schreven alle voordelen op die perfectionisme haar opleverde. Dit waren haar overtuigingen over haar perfectionisme:

• Door mijn lat zo hoog te leggen, verdien ik veel geld.
• Ik maak bijna nooit fouten.
• Ik word gezien als een autoriteit in mijn vak.
• Anderen bewonderen mij.
• Ik ben een rolmodel voor mijn metekind.

Het was geen wonder dat haar perfectionisme haar zo flatteerde, zelfs tot op het subtiele narcistische toe... Kort daarna kwam de ontnuchtering. Ik vroeg haar te onderzoeken wat de keerzijde was van haar perfectionisme. Wat zijn de kosten? Nadat ik haar de opdracht gaf om daar thuis verder over na te denken, per overtuiging, en ook na te vragen bij mensen in haar nabije omgeving, kwam ze terug met de volgende zeer confronterende feiten.

• Door mijn lat zo hoog te leggen, verdien ik veel geld; Ik heb heel weinig quality time
• Ik maak bijna nooit fouten; fouten maken maakt me erg bang en misschien is dit wel de reden van mijn hoge bloeddruk. Ik drink soms een glaasje teveel alcohol om mij te ontspannen en de stress door te spoelen. Misschien speelt dit ook wel mee.
• Ik word gezien als een autoriteit in mijn vak; ik heb weinig echte vrienden. Misschien is mijn drukke job wel de oorzaak waarom ik geen duurzame relatie kan opbouwen met een partner.
• Anderen bewonderen mij; ik word erg boos wanneer mensen niet voldoen aan mijn criteria en normen en hierdoor houden medewerkers het niet lang uit bij mij.
• Ik ben een rolmodel voor mijn metekind; ik zie mijn metekind maar weinig, gewoon omdat ik het veel te druk heb. Hoe kan ik dan fungeren als een rolmodel?

Mijn cliënte ontdekte dat er meer kosten dan baten zaten in haar jobsituatie. Maar daarmee was de kous nog niet af. Haar toewijding en lange werkuren wijdde ze toe aan haar hoge inkomen maar misschien kon ze door minder te werken net meer voordeel boeken vroeg ik haar? We dachten na over de taken die ze meer kon delegeren, en enkele weken later meldde ze mij dat ze door minder en efficiënter te werken zelfs geen daling ervaarde in haar inkomen. Integendeel: de kwaliteit van haar dossiers ging er zelf op vooruit en ze was een minder prikkelbare werkgever voor haar medewerkers, waardoor de sfeer verbeterde en de medewerkers een stuk productiever werden. Studies tonen aan dat excessieve angst een prestatiedaling in de hand werkt. Door milder te zijn voor zichzelf, ging de kwaliteit van haar dossiers er nogmaals op vooruit. Door een gebrek aan quality time kon ze niet als rolmodel fungeren voor haar nichtje, dus wat maakte het dan nog uit? Ook hoorde ze van enkele mensen in haar rondvraag dat ze te weinig kon relativeren en door veel meer mensen gevreesd werd dan bewonderd…wat een kleine schok was voor haar.
Kortom, door minder te werken kon ze er eigenlijk op vooruitgaan in haar leven en loopbaan. Wat ze ook deed, en met succes!

Word je bewust van je eigen taalgebruik

Ik heb dit onvoldoende gecontroleerd. Ik ben toch onbekwaam in mijn vak. Mijn haar is niet goed gebrusht, ik ben weer onaantrekkelijk vandaag. Toxische woorden die je tegen jezelf zegt zoals machteloos, onvoldoende, onbekwaam, onaantrekkelijk, overweldigd en weerloos hebben een beangstigend en vooral zeer nefast effect op jouw gevoel van veiligheid en welbevinden. Je saboteert als het ware jezelf.
Als je naar deze woorden luistert, ga je onbewust uit jezelf geloven dat wat je doet nooit goed genoeg is en dat elke poging tot verbetering zinloos is.
Maar net als andere toxische woorden bevatten ze zelden de volle waarheid... Deze toxische oorden kunnen er wel voor zorgen dat je in de self-fulfilling prophecy belandt. Een self-fulfilling prophecy is letterlijk vertaald een zichzelf vervullende voorspelling. Eigenlijk zegt dit het al: doordat je een bepaalde verwachting hebt, zal deze ook uitkomen. Wanneer jij er echt van overtuigd bent dat jij jouw bereikte doel nooit zult bereiken, zul je het waarschijnlijk ook nooit bereiken. Als je van jezelf denkt dat je machteloos bent, zul je niet zo snel een tandje bijsteken en er ten volle voor gaan. In plaats daarvan geef je al jouw macht weg aan onderliggende gedachtes die bovendien dan nog niet eens kloppen.

Neem je eigen verantwoordelijkheid op en sta zo in je kracht!

Wat is het alternatief? Denk eens goed na over de logica van jouw toxisch taalgebruik. Wat kun je doen om je probleem kleiner te maken of zelfs op te lossen? Verzamel bewijzen op papier, zwart op wit, die de toxische woorden in jouw innerlijke monologen ontkrachten en weerleggen. Stel dat jij als zaakvoerder er heilig van overtuigd bent dat je alle binnenkomende facturen moet controleren, of dat er anders gegarandeerd een wiel afloopt…  Welk gevoel geven deze toxische woorden jou? Wat is het effect ervan op jouw mentale welbevinden? Stel jezelf de vraag of je in het verleden er ook in geslaagd bent om een gelijkaardige situatie het hoofd te bieden? Klopt deze stelling die je hanteert wel altijd en overal?
Zijn zaakvoerders die goed kunnen delegeren en niet alles zelf willen controleren dan onbekwame zaakvoerders? Denk aan een goede vriend, een kennis of iemand die jou inspireert die een probleem zoals het jouwe succesvol heeft aangepakt. Misschien ken je wel zaakvoerders die controle durven loslaten, een virtueel assistent inschakelen en toch bekwaam blijken te zijn?

Kijk eens of je de toxische woorden kunt vervangen door woorden die jou kracht bijzetten. Met deze toxische woorden ga je gegarandeerd in de machteloze slachtofferrol:

Ik zit in de gouden kooi en voel me als medewerker hulpeloos door de regressie in de markt en heb geen andere mogelijkheid dan afwachten tot mijn bedrijf de volgende besparing of ontslagronde aankondigt en ik erbij ga zijn...

Je kunt echter iets anders tegen jezelf gaan zeggen; hoe klinkt het onderstaande?

Zeker, ik werk voor een bedrijf die almaar meer blootgesteld wordt aan externe concurrentiedruk. Ik kan me echter laten adviseren door deskundigen en onderhandelen met de HR manager over mijn jobinhoud en voorwaarden. Misschien kan ik een extra job erbij nemen tijdens het weekend en zo aan risicospreiding doen, of loopbaanbegeleiding volgen om mijn opties te bekijken naar een eventuele carrièreswitch.

Laat de controle los

Ben je ook geneigd om altijd de leiding te nemen? Haat je het om orders van anderen op te volgen? Neem je graag heel vaak het woord tijdens een vergadering? Ben je graag op de hoogte zijn van alles wat er rondom jou gebeurt en delegeer je onvoldoende? Alles onder controle willen hebben is vermoeiend en en leidt ook een stevige portie angst. Misschien heb jij daar ook wel last van. Dan ben je zeker niet alleen. Veel succesvolle en intelligente mensen hebben er last van. Toch is het echt de moeite waard om controle te leren loslaten. De ROI of return on investment in termen van gezondheid, persoonlijke relaties en welbevinden is enorm groot.

Controle is een illusie. Wanneer je er dieper over nadenkt, dan realiseer je jou snel dat je maar op zeer weinig zaken controle hebt. Heel veel zaken in ons leven hangen af van externe factoren. Ontnuchterend maar misschien ook verlossend: statistisch gezien heb jij maar op 5% controle van alles wat rondom jou gebeurt. Leren loslaten is dus de boodschap. Wat die 5% betreft, focus daar op jouw reacties en denkpatronen ten opzichte van veranderingen en dingen die zich afspelen in jouw huidige loopbaan en leven.

Worstel jij ook met perfectionisme en wil je jouw zelfvertrouwen boosten? Kom dan eens langs voor een gratis infogesprek bij een Sterk op je Werk coach in jouw buurt en laat jou door ons in 4 stappen begeleiden naar meer levenskwaliteit en zelfvertrouwen.