Je kent het programma wel, artiesten die zichzelf van hun beste kant laten zien en een jury die bepaalt of ze “het” hebben. Wat “het” precies is, is niet duidelijk, is moeilijk te verwoorden en zal verschillen van artiest tot artiest.
Wat als er ook een x-factor zit in je job?
Zijn we niet met z’n allen op zoek naar die ideale combinatie tussen werk en gezin, tussen genoeg uitdaging maar toch niet te veel stress, tussen een goede band met collega’s en toch professioneel kunnen samen werken, tussen iets doen wat je graag doet en toch genoeg geld verdienen?
Alleen valt het in loopbaanbegeleiding op dat deze x-factor vinden in je werk geen lineair gegeven is. Het is geen optelsom of een chemische formule, waarbij je een succesvol resultaat krijgt als je de stappen op de juiste manier volgt.
Neem als eenvoudig voorbeeld het oplijsten van je energiebronnen. Is het je al opgevallen dat op sommige dagen diezelfde energiebronnen energievreters worden? Of zelfs bepaalde kwaliteiten op een ander moment compleet tegen je werken?
Hoe werkt het dan precies, arbeidsvreugde, voldoening, samenwerking, leiderschap?
We hebben de neiging om op zoek te gaan naar stappenplannen en tools. Als mijn energiebronnen en energievreters in evenwicht zijn, dan zal ik arbeidsvreugde ervaren. Als mijn baas mij waardering geeft, dan zal ik voldoening ervaren. We gaan op zoek naar een manier zodat we, hoe we ons werk beleven, kunnen controleren. We willen de beleving van ons werk beheersbaar maken zodat we liefst alleen nog maar de positieve dingen ervaren.
Wat als we in de verkeerde richting kijken? Wat als we niet onderzoeken hoe we arbeidsvreugde en voldoening kunnen beleven, maar eens verkennen hoe deze ervaring ontstaat? Waar komt hoe we ons werk beleven vandaan?
De filosoof Epictetus zei het al zo’n goed 2000 jaar geleden :
Mensen worden niet gestoord door dingen,
maar door het beeld dat ze ervan hebben.
Het is niet ons werk dat bepaalt of we voldoening en arbeidsvreugde ervaren, het zijn onze gedachten over ons werk. Waarmee ik niet wil zeggen dat je dan maar je gedachten moet veranderen om je werk graag te doen!! Als we kunnen herkennen dat we in onze eigen realiteit leven en dat deze realiteit is opgebouwd uit onze hersenspinsels, dan ontstaat er ineens een wereld van ontelbaar veel mogelijkheden.
Waardoor we ons de vraag kunnen stellen, waarom nemen we onze gedachten zo serieus … Ze zijn immers vluchtig en ze zijn zeker niet altijd waar.
Waar halen we dan die x-factor?
Als die x-factor niet in onze job zit en niet in hoe onze baas/collega’s met ons omgaat, waar zit het dan wel?
De enige plek waar we nog kunnen kijken is in onszelf. Onze essentie, wie we zijn voorbij onze gedachten en emoties. Een innerlijke weten dat altijd bij ons is en dat aangeeft : dit klopt voor mij en dat niet. Ondanks alle persoonlijkheidstesten, SMART-doestellingen en tools om het werk te hanteren. Het is een richtinggevende factor die we vaak overschrijven met ons rationele denken.
Ik maak graag ruimte voor deze x-factor in mijn gesprekken met mensen over werk. Het zorgt voor luchtigheid, humor, er “moet” minder en er “mag” meer. En vaak gebeuren er onderweg van die onvoorspelbare toevalligheden. Die er dan net weer voor zorgen dat het volgende stapje vanzelfsprekend is.
Als we kunnen herkennen dat we in onze eigen realiteit leven en dat deze realiteit is opgebouwd uit onze hersenspinsels, dan ontstaat er ineens een wereld van ontelbaar veel mogelijkheden.